Het Millenniumdoelen-spel heb ik ontwikkeld om aandacht te genereren voor de millenniumdoelen en als leermiddel voor leerlingen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. In 2000 hebben 189 lidstaten van de Verenigde Naties acht doelen vastgesteld die een einde moeten maken aan extreme armoede, ongelijkheid, ziekte en honger in de wereld. Met het spel stimuleer je kennisuitwisseling, discussie en meningsvorming met betrekking tot de millenniumdoelen. Hoe werkt het?

De klas wordt ingedeeld in groepjes van ongeveer 4 leerlingen en elk groepje krijgt een spelbord. Dit spelbord is een conflict-matrix van rijen en kolommen. Boven de kolommen staan de bronnen van welvaart (geld, water, voedsel, gezondheidszorg, onderwijs en werk), links van de rijen mogelijke oorzaken van het gebrek aan die bronnen (bijvoorbeeld oorlog). Verder krijgen de leerlingen vierkante kaartjes die ze op de “juiste” plek in de matrix moeten leggen.

Op elk kaartje staat een visueel neologisme, een nieuw prikkelend beeld dat vraagt om door de leerlingen geïnterpreteerd te worden. De context “millenniumdoelen” stuurt die interpretatie natuurlijk. Hieronder zie je een aantal voorbeelden.

De beelden zijn combinaties van twee aspecten, die elkaar bijvoorbeeld tegenspreken (antithese) of elkaar lijken tegen te spreken (paradox). Dit conflict in het beeld roept op tot discussie, waarbij leerlingen aanwezige kennis gaan delen. Zo kan een beeld bestaan uit een krijtje in een lege kogelhuls. De leerlingen kunnen het krijtje als indexaal teken voor onderwijs interpreteren, en de huls voor oorlog (roof, of jacht). Vervolgens moeten de leerlingen bepalen wat de relatie is tussen onderwijs en oorlog om het kaartje in de matrix te kunnen leggen. De beelden zijn niet moraliserend; meningsvorming wordt aan de leerlingen zelf overgelaten.

Het spel is getest (zie filmpje) in samenwerking met Sebastiaan van der Laar in 4 HAVO en 6 VWO aan het Rythovius College in Eersel. Het spel kan in één les gespeeld worden. Het bespreken van de resultaten kan kort aan het einde van de les, of nog een volgende les beslaan. De moeilijkheidsgraad wordt bepaald door de beelden en/of de onderwerpen links van de rijen. Het concept van dit spel is te gebruiken voor diverse onderwerpen en vakken.